Η σημασία της τέχνης στα σχολεία – Άρθρο

Υπάρχει μία φράση του Νέλσον Μαντέλα που σήμερα μοιάζει πιο επίκαιρη από ποτέ: «Η εκπαίδευση είναι το πιο ισχυρό όπλο που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να αλλάξετε τον κόσμο». Οι σύγχρονες προσεγγίσεις για μια εκπαίδευση του μέλλοντος, μιλούν για ένα ‘”ανοιχτό σχολείο”, προσανατολισμένο στην κοινωνία. Ο τρόπος επίτευξης του είναι κυρίως μέσω της διάδρασης του σχολείου με τον πολιτισμό και τις πολιτισμικές δράσεις της ευρύτερης κοινωνίας στην οποία ανήκει. Γι’ αυτό άλλωστε οι βιβλιοθήκες γενικότερα, αλλά και οι βιβλιοθήκες τέχνης ειδικότερα, ως κύριοι θεσμοί πολιτισμικής διάχυσης καταλαμβάνουν κεντρική θέση στο “ανοιχτό σχολείο”.

Στο πλαίσιο της ΕΕ ο πολιτισμός προωθείται ως παράγοντας ανανέωσης και εκδημοκρατισμού της εκπαίδευσης, συμβάλλοντας παράλληλα στα αιτήματα των καιρών για κοινωνική συνοχή και διαπολιτισμικότητα. Η αυτονόητη σύζευξη μεταξύ πολιτισμού και παιδείας προκύπτει και από το γεγονός ότι η αρμόδια Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ονομάζεται: “Επιτροπή Πολιτισμού και Παιδείας”.

Σύμφωνα με την UNESCO, η εκπαίδευση ως εργαλείο, μπορεί να θέσει τέρμα στη φτώχεια με την ελάφρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων μεταξύ των φύλων, τη μείωση της επισιτιστικής ανασφάλειας, την προώθηση της ειρήνης αντί των συγκρούσεων, τη μείωση της εκτεταμένης μετάδοσης των ασθενειών και την ενίσχυση των τοπικών οικονομιών.

Και με την τέχνη λοιπόν τι γίνεται; Η τέχνη είναι πανάκεια; Το φάρμακο για κάθε νόσο;  Όχι, δεν υπάρχουν τέτοιες ψευδαισθήσεις. Η τέχνη μας αναπτύσσει ως προσωπικότητες. Μας προσφέρει το δώρο της αυτογνωσίας το οποίο συντροφεύει τις φωτεινές προσωπικότητες εδώ και χιλιάδες χρόνια. Δεν μας δίνει μαθηματικές απαντήσεις… όμως θέτει ερωτήματα τα οποία καλούμαστε να απαντήσουμε, να προβληματιστούμε και να εξελιχθούμε ως άνθρωποι.

.Τι μας προσφέρει όμως η τέχνη μέσα στην εκπαιδευτική διαδικασία;

Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (European Parliamentary Research Service – EPRS) μέχρι στιγμής σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχουν διαφορετικές ταχύτητες μεταξύ χωρών ως προς τη διδασκαλία τεχνών στο σχολείο και διαφορετικά εκπαιδευτικά συστήματα μεταξύ των χωρών που επηρεάζουν αντίστοιχα και τη διδασκαλία των τεχνών.

Η εκπαίδευση τείνει να αποκτήσει τον χαρακτήρα περισσότερο επαγγελματικής κατάρτισης και λιγότερο παιδευτικής διαδικασίας, ανταποκρινόμενη ολοένα και περισσότερο στις αυξανόμενες ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας και της επαγγελματικής αγοράς.

Ακόμα κι έτσι όμως, χρειαζόμαστε περισσότερη τέχνη στα σχολεία επειδή:

– Δεν αρκεί να εστιάζουμε μόνο σε πρακτικής φύσης προτάσεις όπως η εισαγωγή στο σχολείο μαθημάτων χρηματοοικονομικής διαχείρισης, μάνατζμεντ, ηγεσίας, επιχειρηματικότητας, τεχνολογιών επικοινωνίας

– Αποτελεί το κλειδί για κοινωνική συνοχή και ειρηνική συμβίωση σε μια ολοένα και πιο πολύ-πολιτισμική κοινωνία

– Ενισχύει ουσιαστικά μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία κλπ) οι οποίες παρατηρούνται σε όλο και περισσότερους μαθητές,

– Ενισχύει τη φαντασία και κατ’ επέκταση την δημιουργικότητα, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα για τους πολίτες του αύριο, για πιο ισορροπημένους ανθρώπους με εξίσου αναπτυγμένες γνώσεις και συναίσθημα,

– Καλλιεργεί με μοναδικό τρόπο την ενσυναίσθηση, δηλαδή το να μπαίνεις στη θέση του άλλου… ενισχύοντας συνολικά τον διάλογο, την κοινωνική συνοχή, τη διαφορετικότητα και εν τέλει τη δημοκρατία.

Η διδασκαλία της τέχνης έχει συγκεκριμένο ρόλο για την κοινωνία. Μέσα από τη διαδικασία της τέχνης σφυρηλατείται η νέα γενιά άρα και η μελλοντική μας κοινωνία.  Οπότε ναι, θέλουμε περισσότερη τέχνη στα σχολεία μας. Κι αν σκεφτούμε την λαική παροιμία που λέει “Δείξε μου τους φίλους σου, να σου πω ποιος είσαι”, θα μπορούσαμε να την παραφράσουμε σε “Δείξε μου την παιδεία σου, να σου πω σε τι κοινωνία ζεις”.

*Ο Αλέξης Γεωργούλης είναι ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και μέλος της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Δημοσιεύθηκε στο www.Enetpress.gr